Koalicja Miast: ESK to dopiero początek

Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016 wraz z Gdańskiem, Katowicami, Lublinem, Łodzią, Poznaniem i Szczecinem rozpoczęły właśnie realizację projektu Koalicja Miast dla Kultury. To pierwsza w historii tytułu ESK tak szeroka współpraca miast, które będą nie tylko prezentować swój dorobek kulturalny, ale również promować polską kulturę na arenie międzynarodowej. Równocześnie koalicjanci powołali think tank, w ramach którego wypracują nowe standardy w zarządzaniu kulturą.

25 maja przedstawiciele siedmiu miast uroczyście otworzyli etap realizacji projektu. Podczas inauguracji we Wrocławiu przypomnieli jego założenia i najważniejsze cele. – Idea współpracy zrodziła się już w 2010 roku, gdy miasta przystąpiły do konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. Podpisaliśmy wtedy „Obywatelskie Partnerstwo dla Kultury 2016 – mówił prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz. – Chcieliśmy uciec od rywalizacji, skupiając się na wspólnym tworzeniu zbiorowego dzieła, jakim jest ESK. Dzięki temu Wrocław jest dziś sceną, na której europejska widownia może zobaczyć bogactwo i różnorodność polskiej kultury.

Innowacyjnie i inspirująco

Koalicja Miast to pierwszy taki projekt w skali europejskiej. Dotąd bowiem żadna stolica kultury nie współpracowała z innymi krajowymi miastami w takim stopniu. – Starając się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury dostrzegliśmy ogrom pracy włożonej przez miasta, niesamowitą energię oraz chęć współpracy. Chcieliśmy to wykorzystać – mówi Dominika Kawalerowicz, kierowniczka projektu w ramach ESK Wrocław 2016.

Projekt Koalicji polega na prezentacji specyfiki kulturowej kolejnych miast. Gdańsk, Katowice, Lublin, Łódź, Poznań i Szczecin będą mogły w ramach ESK zaprezentować swoje flagowe projekty i wszystko to, co stanowi o ich genius loci. – Jesteśmy przekonani, że ta inicjatywa wzbogaci program wydarzeń planowanych na 2016 rok, poszerzając go o nowe konteksty, tak ważne z perspektywy promocji dorobku kultury polskiej na arenie międzynarodowej – podkreśla Dominika Kawalerowicz.

Cztery obszary dla współpracy na piątkę

Drugim  strategicznym celem współpracy w ramach Koalicji Miast jest współpraca merytoryczna. Jej efektem będą rekomendacje dotyczące zarządzania projektami kulturalnymi na linii samorząd-przedstawiciele kultury. Za ich wypracowanie jest odpowiedzialny specjalnie powołany think tank Forum Koalicji Miast dla Kultury, w którego skład wchodzą reprezentanci samorządów i środowisk kulturalnych miast koalicyjnych.

Rekomendacje mają dotyczyć czterech obszarów, szczególnie istotnych dla podejmowanych przez koalicję działań. Pierwszy to poszukiwanie i ustalenie wspólnych mierników badań efektywności kultury. Drugi dotyczy pomysłów na to, jak mapować nowe inicjatywy kulturalne w miastach. Trzeci skupi się na formalnoprawnych uwarunkowaniach dla kultury, a czwarty na tym, jak realizować kulturę, aby była widoczna. Inauguracyjne warsztaty think tanku miały miejsce po konferencji we Wrocławiu. Będą kontynuowane podczas siedmiu spotkań w kolejnych miastach koalicji.

Koalicja z przyszłością

– Chętnie przyjęliśmy zaproszenie do realizacji „gdańskiej” części programu. Mamy nadzieję, że będzie to dla wielu osób impulsem do wizyt w Trójmieście i odkrywania „znajomych znad morza” – mówił podczas inauguracji realizacji projektu prezydent Gdańska Paweł Adamowicz. Liczne wartości płynące ze współpracy doceniają także pozostali koalicjanci. – Projekt otwiera nowe możliwości kooperacji oraz wymiany doświadczeń, nie tylko w sferze kulturalnej – zwracał uwagę prezydent Szczecina Piotr Krzystek, a marszałek województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz podkreślał, że obecność stolicy regionu podczas obchodów ESK 2016 jest dla regionu naturalnym krokiem: – Chcemy, by Pomorze Zachodnie było miejscem tętniącym życiem artystycznym, dostrzeganym z ogólnopolskiej i europejskiej perspektywy – Prezydent Katowic Marcin Krupa przyznał, że udział w wyścigu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 był jednym z punktów zwrotnych w historii miasta. – Wyzwolił w mieszkańcach niezwykłą energię i pokazał światu, jak wiele mamy do zaoferowania. W ramach Koalicji Miast możemy teraz dzielić się tym z innymi.

Wiceprezydent Łodzi Krzysztof Piątkowski mówił z kolei o tym, jak ważna jest w kulturze wzajemna otwartość: – Łódź narodziła się dzięki twórczemu ścieraniu się żywiołów różnych narodów, kultur i grup społecznych. Otwartość mamy więc wpisaną w swoją tożsamość – Podobnie jest w Lublinie, który jako pierwszy zaprezentuje się we Wrocławiu w dniach 25-29 maja: – Co roku odbywa się u nas ponad tysiąc różnorodnych wydarzeń kulturalnych. W ten sposób budujemy naszą przyszłość bazując na wielokulturowym dziedzictwie. W ramach koalicji możemy wspólnie dzielić się tymi doświadczeniami – zaznaczał Krzysztof Komorski, zastępca prezydenta miasta ds. kultury, sportu i relacji zewnętrznych. – Jesteśmy częścią Koalicji Miast, bo kulturę traktujemy jako przestrzeń wspólną, w której współpraca jest warta znacznie więcej niż konkurencja – zakończył prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak.

Dzięki aktywności Koalicji Miast kulturalne przebudzenie związane z ESK 2016 ma szansę stać się trwałym przebudzeniem kultury w największych polskich metropoliach.